De begeleiding/ondersteuning in de communicatie van én met je kind
Je kind kan misschien niet of nauwelijks (verstaanbaar) praten, maar dat wil nog niet zeggen dat hij niks te zeggen heeft! Je kunt je kind een heel eind op weg helpen om gezien én gehoord te worden met een eigen communicatie paspoort en een bruikbaar communicatie hulpmiddel.
Communicatie paspoort
Een communicatie paspoort is een papieren en/of digitaal document, met belangrijke informatie van je kind en dan vooral over hoe hij communiceert. Wat is bijvoorbeeld de betekenis van een aantal geluiden die hij maakt, de toonhoogte of de intonatie van bepaalde woorden. Maar denk ook aan een oogopslag, het optillen van een wenkbrauw, een been dat trilt.
Misschien gebruikt je kind in zijn communicatie, óf jij in het kletsen met hem, wel een hulpmiddel. Hoe kun je dit hulpmiddel dan het beste gebruiken als je met hem omgaat? Hoe werkt de communicatie app op zijn iPad of hoe leg je hem uit wat jullie vandaag gaan doen? Gebruikt je kind zélf actief hulpmiddelen om te communiceren? Welke zijn dat en hoe kan je hem het beste daarin helpen, uitdagen. Dit zijn allemaal onderwerpen voor in een communicatie paspoort.
Een communicatie paspoort stelt je kind ook in staat iets over zichzelf aan anderen te ‘vertellen’, te laten horen en/of zien. Bijvoorbeeld een top 5 van dingen die je van hem moet weten als je hem begeleidt, maar ook zijn interesses, dingen die hij heeft meegemaakt op vakantie of op visite bij zijn oma. Hij kan zichzelf voorstellen, iets vertellen over zijn zussen/broers, over school, de dagbesteding of wie hem thuis begeleiden. Informatie over andere mensen die belangrijk voor hem zijn, plaatsen/plekken waar je kind zoal komt en wat hij daar doet, kunnen ook onderdeel van een communicatie paspoort zijn.
Een communicatiepaspoort kun je dan ook zien als een document waarin op een beeldende en/of beschrijvende, verhalende manier de identiteit van je kind betekenis krijgt en is vastgelegd.
Wat is een bruikbaar communicatiemiddel?
Daarvan zijn er natuurlijk vele. Om er een aantal te noemen:
- een boek met foto’s of pictogrammen
- keuzekaarten
- spraakknoppen, je kind kan daarmee ja of nee aangeven of ‘zeggen’ dat het iets wil vragen
- een rugzakje met voorwerpen
- een planningsstrook geeft inzicht in wat er op een dag of dagdeel gaat gebeuren
- een stappenplan geeft inzicht in de verschillende onderdelen van een activiteit
- gebaren
- taal-activiteitenkaarten om specifieke woorden bij activiteiten of thema’s in beeld te brengen
- apps op een iPad
- een meer of minder uitgebreid systeem in de vorm van een spraakcomputer.
De kracht van een bruikbaar hulpmiddel zit hem vaak in de juiste combinatie van diverse middelen die passen bij jouw kind, maar ook bij jullie als gezin en voor iedereen die voor haar belangrijk is.
Belangrijk onderdeel in onze begeleiding
Een belangrijk onderdeel van onze begeleiding is dan ook dat íedereen leert hoe je het communicatiemiddel en het communicatiepaspoort het beste kunt gebruiken. Het geeft je kind een scala aan rolmodellen die laten zien hoe je met het communicatie hulpmiddel ergens over kan kletsen, je mening kan geven, kan aangeven of je kaas of appelstroop op je brood wilt (of beiden natuurlijk ????). Door het voorbeeldgedrag van de rolmodellen kan je kind leren zelf meer initiatief te nemen en actiever te worden in het communiceren met haar omgeving.